Tập thơ CA-MBANG
Phần
1: Thơ theo thể truyền thống
Malam sup
Malam
sup oh hu aia bilan
Manyak
di jaklan madin oh yau ra caong
Ra
yam takai oh maong
Habar
saai sanâng tal adei ralo?
Đêm
tối
Đêm
tối không ánh trăng
Đèn
trên thị thành chẳng như mong
Cất
bước anh chẳng nhìn
Sao
anh nghĩ nhiều về em?
Payua panuec tuei angin
Anâk
dam klaoh hatai mâyut
Anâk
dam tok padrut dom harei
Angin
ni par nao halei
Angin
ley brei urang dam payua
Anit
kamei padruai di harei mâjua
Oh
khing mayai kanda hatai di hagait
Khing
mayai di kamei panuec hagait?
Angin
ley brei panuec that nao bital kamei.
Gửi lời theo ngọn gió
Chàng
trai nặng lòng tình lứa đôi
Bao
ngày chàng buồn
Ngọn
gió này thổi đi đâu?
Cho
chàng gửi lời gió nhé.
Thương
nàng buồn bã những ngày quạnh vắng
Chẳng
thổ lộ chàng ngại chi?
Muốn
nói với em điều gì?
Gió
hỡi đưa lời nguyện đến em.
Adei di craoh aia
Aia
craoh jangaih lo ndei
Cuah
mbong aia jai tuei sa gah
Cuah
ndap aia carah
Parabaoh
ndong sa gah di phun hapak
Adei
daok manei papah
Ra
padruai nao rah di ralong
Aw
thek mâng déh marai ndong
Adei
nyu mbaok bhong sak mboh urang.
Cô gái bên suối nước
Nước
suối trong vắt lắm thay
Cát
trắng mịn dạt bên bờ
Cát
trắng san phẳng táp
Bong
bóng nổi bên bờ cây
Em
tắm mình giặt giũ
Chàng
buồn dạo giữa rừng thưa
Áo
em trôi dạt đến
Em
đỏ mặt bỗng thấy chàng.
Hatai asit alam praong
Urang
likei asit saot tabiak mârai
Tabur
sanâng mayai hatai yaom asit
Prân
yawa tuei subik ranam anit
Urang
likei klaoh hatai anit ranam apakal di rai
Aia
harei tagok tanrak pandiak marai
Hala
jaw padai thraoh tangi canâk asar
Alam
athur tok prân ndua apakal
Binguk
sup halar lihik caik libik ranam
Plak
tangin asit likei maong krân
Ngap
pajieng drap mâng kal mukkei rah rai
Mata
maong atah harei hadei hai
Tian
ranam yam takai likei tok haniim
Mblak
mata dom harei likei mboh min
Alam
biak praong tangin likei rawai bital
Mârat
hatai likei hu bital
Rai
haniim apakal likei tok
Panuec
ranam hatai asit
Ngap
habar ndom abih anit ranam rai ni
Alam
praong biak praong tani
Hatai
asit sanâng bingi mârat tuei hatai di alam.
Trái tim nhỏ, thế giới bao la
Chàng
trai nhỏ nhắn sinh ra
Ngẫm
mình tâm sự trái tim nhỏ bé
Linh
hồn tìm đến tình yêu
Chàng
hết lòng với bao yêu thương trên đời
Mặt
trời lên chiếu nắng lên
Lúa trổ
bông đầy đặn
Muông
thú đón nhận bao niềm nở
Bóng
tối tan đi để lại yêu thương
Bàn
tay nhỏ bé, chàng nhận nhìn
Làm
ra của cải bao đời tổ tông thuở xưa
Mắt
nhìn ngắm nhé cho đời sau
Lòng
nặng tình cứ bước, chàng được phúc lành
Mở mắt ra bao ngày chàng thấy thôi
Thế
giới rộng lắm tay chàng nắm lấy cho được
Gắng
gượng ý chí chàng sẽ được thôi
Phúc
lành trên đời chàng sẽ nhận được
Lời
nặng tình với trái tim bé bỏng
Làm
sao nói hết yêu thương trên đời
Thế
giới bao la, thật bao la
Trái
tim nhỏ bé ngẫm suy ngọt ngào về thế gian.
Bhum palei
Harei
ni padruai padrut lo ndei
Su-on
sang bier harei dang mata maong
Birak
nan ye bhum palei
Urang
likei su-on adei ranam
Bhum
palei drei ralo taginum mbong lingik
Pawang
taom dar cek Ca-mbang ikak ka-ing
Panuec
ndom ca-mbuai adei khim
Hadar
gilac tuk mâ-in adei yau jalaow jata
Pabah
puec blaoh hia oh laik aia mata
Mâ-om
siép cang di mâlau
Sang
mâgik di palei ni ye
Libik
ginreh likau dhar Po Aluah
Yam
takai adei pok ba
Lisei
abu adei ndua tamâ duh Po
Tuei
hadei saai o sumu
Glang
likuk adei nyu oh thau
Daok
atah palei pala ni saai bau
Bhum
palei drei yau hatai di rup
Palei
pala drei rimbah rimbup
Saai
daok maong sup harei jang o thau.
Quê hương
Hôm
nay buồn lắm
Chiều
nhớ nhà, anh đứng trông
Đằng
ấy là quê hương
Nhớ
người thương với xóm làng
Quê
hương mình mây trắng trời trong
Mây
ôm lấy núi, núi Chabang thắt lưng
Nói
lời em tươi cười
Nhớ
lại lúc vui đùa em như cánh én
Miệng
chửi rồi khóc chẳng rơi nước mắt
Tấm
khăn che mặt thẹn thùng.
Thánh
đường ở quê đó
Cầu
xin ân phước Chúa
Em
mang đến lễ vật
Cơm,
chè[1] em
mang dâng Chúa
Theo
sau anh chẳng kịp
Ngắm
đằng sau em chẳng biết.
Xa
quê hương anh thầm nhắc
Quê
hương mình như trái tim trong lòng
Quê
hương mình nghèo khó
Anh
trông mãi tối trời không hay.
Harei Katé
Harei
Katé paje on buei lo
Dahlak
su-uh su-on lo bhum Cam
Ni
anâk likei Bani chin biai ranam
Paran
calah mâng kal di agama
Harei
ni drei hu daok taphia
Cam
saong bani sa agha sa bangsa
Anit
lo dom ragam adei tamia
Anit
lo bimong ka paran pataom gep
On
buei lo grep nâgar bangsa
On
buei lo Cam da-a Bani mbang manyum
Ni
anâk likei Bani biak on
Mâng
kal calah min don pataom wek urak ni
Bhap
bini drei hu gheh yani
Apan
tangin kajap yau tali nao tagok jalan siam mâkrâ.
Ngày Katê
Vui
lắm ngày Katê đến rồi
Tôi
nhớ đến bên Chăm[2]
Nay
đứa con Bàni muốn giãi bày
Khi
xưa dân tộc chia cách bởi tôn giáo
Hôm
nay mình được gần gũi
Chăm
với Bàni một cội nguồn một xứ sở
Yêu
lắm những điệu em múa
Yêu
lắm tại tháp dân tộc đoàn tụ
Niềm
vui hiện đầy xứ sở
Vui
mừng lắm bữa cơm chung Chăm mời Bàni
Nay
người con Bàni vui mừng khôn xiết
Ngày
xưa chia cách bây giờ đoàn tụ
Dân
tộc mình đẹp hơn, thế này
Nắm
lấy bàn tay vững chắc trên con đường đi tới.
Ranam
Malam
angin yuk praong
Liwik
paje dom harei ralo panuec di tian
Urak
ni chin biai harei bilan
Mâyut
ranam di bhap bini cahya
Dam
dara khik bhum riya
Bhum
drei hu aia tanâh hamu padai
Ra
yaw caik biak ralo rah rai
Anâk
tacaow biai gep khik ilimo
Anit
adei lo anit bhum lo
Pachang
maong ilimo biak ralo ilamu magru
Amaik
pajieng rup pabhap adei nyu
Ilimo
brei adei hu thangka
Anit
adei saai anit bhum riya
Su-on
palei saai payua panuec ranam
Angin
par ba nao dom panuec ranam
Bhap
bini di sup malam ranam di tian.
Thiết tha
Đêm
gió thổi to
Đã
lâu nhiều lời muốn nói bao ngày
Bây
giờ giãi bày
Tình
yêu tha thiết giữa dòng đời chói lọi
Trai
gái giữ quê hương nhé
Quê
hương mình có đồng ruộng, núi non
Người
xưa để lại bao đời
Con
cháu giữ lấy văn hóa dân tộc
Yêu
quê hương và thương em lắm
Hãy
hiểu nhé văn hóa mình nhiều điều hay
Mẹ
cho em hình hài
Nền
văn minh cho em lý trí
Thương
em và yêu xứ sở lắm
Nhớ
quê hương anh trao lời yêu thương
Gió
thổi mang lời tình duyên
Người
người lòng thiết tha.
Pagé o ligaih
Mâdeh
tagok hu hagait o siam
Mata
mblak hu o pagam di hagait o thau
Raiy
rup pabhap si nao hataw
Jalan
mâjua linguei bimaw tamuh maong o ligaih
Kandah
kandaiy ra yam glar glaih
Rakuh
rakun o ligaih ra hu thau nao hataw o
Prân
yawa ra buh ralo
Alah
matah ra o hu siam mâkrâ
Rai
uni li-an ngan pandiak thei takrâ
Urang
o takrâ urang o caik di hatai
Urang
gilac cek karek ndom mayai
Urang
mâbai janâk urang halei plang bhap bini
Ra
likei ley urang likei ni
Mboh
o jalan halei di rai uni
Likei
ley ra likei uni
Likei
ngap habar si truh ndap di rai uni
Hu
ngap o hu ngap o uni
Urang
gila di rai nui urang gilac ndom cek
Hu
ngap o hu ngap o wek
Jalan
kandah kandaiy likei aiek nao hu o nao hu o
Hatai
likei ranam lo min hatai likei ranam lo
Min
hu thau ngap hagait o min thau nao hatao o
Aia
mata dang min aia mata hu laik o
Kayua
likei gaok ralo paje randap paje.
Buổi sáng bất an
Thức
dậy thấy bất an
Đôi
mắt chẳng mở được
Thân
hình mòn mỏi sẽ đi về đâu?
Con
đường hoang, nấm mọc lên khó ưa
Gian
truân cất bước mệt mỏi
Cảnh
đời bất an rồi ta sẽ về đâu?
Công
sức bỏ ra nhiều
Mệt
mỏi ta không thể ưa
Cảnh
đời nóng lạnh bất thường, ai chịu nổi?
Không
thể chịu nổi, không bận tâm
Kẻ
lại nói năng kiêu căng
Kẻ
lại thù hằn, ai dõi theo dân tộc?
Chàng
trai này đây, chàng trai này
Ta
làm sao cho cuộc đời phẳng lì?
Bây
giờ chẳng làm, chẳng làm nữa
Bây
giờ kẻ ngốc lại kiêu căng
Chẳng
làm, chẳng làm nữa đâu
Đường
đi khó, ta không thể nữa, không thể nữa
Nhưng trái tim tha thiết lắm, trái tim yêu thương lắm
Nhưng
chẳng làm gì được, không đi đâu được
Nước
mắt ứa mà không rơi
Vì
ta gặp nhiều rồi, gặp nhiều rồi.
Brem guh
Brem
guh li-an yawa dang halei
Urang
ndih sa drei mâdeh sanâng gilac padruai
Yau
urang rinaih o thau ruai
Yau
hala phun buai di pandiak balan bhang
Urang
alah urang tapong kang
Urang
gila ye urang ngap cek
Hala
pah angin jawing ye
Hala
buai ye angin yuk nao halei
Dhan
thu ye dang karei
Hala
buai dhan thu harei uni ngap habar
Ngap
hagait bijip bisamar
Likei
yaom sa amar gilac agha phun
Hala
buai laik trun dhan mâlun
Dhan
phun laik trun phun yau urang o hu tangin
Hala
dhan hu kajap o min
Yaom
hu gaok agha riim yawa oh kanda ribuk
Hala
buai dhan thu yau sa mbuk
Urang
gila urang cek angin ribuk nyu o thau
Rai
hadiip hu kandah hu lingau
Kandah
kandaiy birau phun mâti tamâ gruk
Prân
yawa buai nao halei plaih angin o yuk
Urang
gila urang cek o thau likuk nyu nan hagait
Pah
tada pik mata nduec o thau hagait
Bién
halei libuh maong tanat mbuah kar o sumu
Rai
uni likei ngap habar nao bisumu
Thau
akhar thau adat mânuh o siam o hajieng
Ra
laor kataor ngap hagait o hajieng
Pajan
tian urang khing drah min khik tian urang hu o
Daok
dang habar khing thraong di ilimo
Njep
lac tok drap bidrah o njep lac tok yamân sa birok o
Nâgar
mâng kal cahya lo
Rai
uni kandah kandaiy o kahri kahia bisamar o siam
Bhap
bini ngap habar thraong di alam
Thei
hatai siam khik thraong paran
Danao
hamu kapek dom ikan hadang
Bhap
bini mâng kal urang jak buh prân ngap khing bijieng
Malam
sup bram guh ngan hadah mbrang
Ula
taglaoh gawang rup praong hatai cagraw
Urang
jak plaih ula klao
Urang
gila ye nao hatao o gaok
Aia
danaw cheh buei sa drei anâk naok
Ranyah
iku mâ-in parabaoh tok hatai mânei aia danaw
Mờ sáng[3]
Mờ sáng lạnh, hồn người đâu mất?
Ta
nằm một mình, nghĩ lại buồn
Như
đứa trẻ không thể đi
Như
lá héo giữa nắng khô
Kẻ
lười thì đứng nhìn
Kẻ
ngốc thì kiêu căng
Lá
khô gió xoáy đó
Lá
héo rồi gió thổi đi đâu?
Cành
khô thì cách biệt
Lá héo cành khô, hôm nay làm sao?
Làm
sao thật rõ, thật nhanh
Ta
chỉ muốn trở lại cội nguồn
Lá
héo rơi, cành trọc
Cành
lìa khỏi, cây như kẻ không tay
Cành
lá chẳng vững
Chỉ
có gốc rễ đủ mạnh không sợ bão
Lá
héo cành khô một đống
Kẻ
khờ dại kiêu căng, bão táp chẳng biết đến
Cuộc
đời gian nan và hương mát
Gian
truân bước đầu tiên
Sức
tàn sao chịu nổi gió bão?
Kẻ
ngốc, kẻ khờ chẳng biết đằng sau là gì
Vỗ
ngực nhắm mắt chạy, chẳng hề biết
Khi
nào vấp ngã, nhận ra chẳng kịp
Cuộc
đời bây giờ, ta làm gì cho kịp?
Giỏi
chữ nghĩa, giỏi phong tục tính không tốt chẳng được
Kẻ
gian dối làm gì chẳng nên
Dụ
lòng người thì nhanh mà giữ lòng người không được
Sống
sao giữ lại văn hóa
Chẳng phải lấy của cho nhanh, chẳng phải nếm ngọt chốc
lát
Xứ
sở này xưa kia anh dũng
Cuộc
đời khó khăn, không nghĩ kĩ và nhanh không được
Làm
sao xứ sở tồn tại mãi trên cõi đời?
Ai
lòng tốt giữ lấy dân tộc
Vũng
nước trên đồng ve vẩy cá, tôm
Khi
xưa kẻ khôn làm nên dân tộc
Đêm
tối, đầu hôm hay mờ
sáng
Con
rắn mù cuộn mình ngồi chễm chệ
Kẻ
khôn thì tránh được
Kẻ
dại thì đi đâu chẳng gặp
Con
lòng tong vẫn vẫy lên giữa vũng nước
Ve
vẩy cái đuôi chơi bong bóng giữa vũng lầy.
Cih hala
Harei
mukkei mei anguei siam mâkrâ
Ao
kamei atah saai biak ranam anit
Nduel
hala mei ndua tamâ sang mâgik
Mei
ndua dhar cih hala ka mukkei
Mukkei
mbang hala dom harei
Ndua
dhar abih mukkei tok hala mei cih
Glang
rup mei haci hacih
Saai
hadau abih hatai tian
Cheh
chai sa bilan
Mblang
sang mâgik dulikal cheh chai ra akhan
Su-on
mei saai cang di jalan
Tuei
mei harei halei saai jang maong akaok.
Cih hala[4]
Nhớ
em ngày Ramawan lắm
Áo
dài tươm tất anh thích, thật thích
Em
mang nduel hala[5]đến
sân thánh đường
Em
mang nduel hala đến mời tổ tiên
Tổ
tiên nhai trầu bao đời
Đội
ơn tổ tiên, em mời trầu
Ngắm
em trắng tinh
Anh
động lòng
Vui
thích một tháng trời
Trên
sân thánh đường người người gặp mặt
Nhớ
em, anh đợi trên đường
Quyết
theo em, ngày nào cũng ngóng trông.
Malam li-an biai mâyut
Malam
ni la-an langaoh
Angin
yuk papaoh dhan phun hapak
Gep
yut drâtsa
Hatai
khal damal trak damak
Tian
trak duk dom hanuk yawa
Mâyut
o ligah kandah kandaiy
Ranam
mâyut tian o tapeh
Sanâng
sa drei o dreh urang pakan.
Tâm tình đêm lạnh
Đêm
nay lạnh lẽo
Gió
thổi cành rung trên cây
Tình
nhân nghẹn ngào
Trái
tim bâng khuâng nặng nề
Lòng
nặng trĩu bao âu sầu
Tình
không bằng phẳng, vướng vấp
Tình
chẳng hợp lòng
Nghĩ
một mình chẳng như bao người.
Dang maong bimong yaw
Bimong
yaw dang angaok mbuen
Mâjua
linguei liwik thun tuei aiek maong
Ni
anâk likei dang mata maong
Bimong
tayah tayac gilaong aluk ralo
Anâk
maong mboh rup bimong siam o
Urak
ni bimong drei yang o thraong
Athak
apuei bimong paraong
Bhap
bini drei anaong mâsuh kalin
Ra
dang maong bimong yau haluek
Ra
yaw pamatai urang blek pakrang nagar lok ni
Ra
dang maong bimong hu ralo ilamu
Lakei
duah magru sunit ginreh dom sunau
Ni
ra dang maong bimong yaw
Aia
mata tasuak aia harei mblak sa bar
Taginum
par gan
Cang
yaom mboh hasit tanrak aia harei.
Đứng ngắm tháp cổ
Tháp
cổ đứng trên đồi
Hoang
vắng bao đời ngóng trông
Nay
ta ngắm trông
Tháp
đổ bao vết lỗ hằn
Ta
thấy thân tháp chẳng lành
Bây
giờ yang[6]
chẳng an lành
Khói
lửa khiến tháp đổ nát
Dân
chúng chịu bao trận chiến
Ta
thấy mình tháp như nhọn lại
Người
xưa giết kẻ gian trị đời
Ta
thấy tháp bao điều hay
Tìm
hiểu, học hỏi bao điều
Nay
ta đứng ngắm tháp cổ
Nước
mắt rơi, mặt trời đẫm màu
Mây
bay ngang
Che
chắn lại mà thấy chút nắng nhỏ.
Bilan li-an
Ngap
ariya di balan li-an
Taginum
juk lingik hajan ruak hakik
Tabur
sanâng dunya sa libik
Ralo
janâk takik haniim biak rimbah
Bhum
bhap drei kathaot ngap mbang atah
Ra
caong dunya tapa ribuk
Mâkal
drei ginup mada lo
Lihik
ralo paje dom grep ra yaw caik
Kajap
takai adei ley juai brei laik
Mârat
tuei hatai drei mâk hu haniim
Yau
Ca-mbang khang kadang kanda hagait di ribuk
Mârat
nao dhar hu dak dar bimong yaw
Adei
saai sa danao pataom mbaok gep.
Mùa
đông lạnh
Viết
ariya giữa mùa đông
Mây
đen tối trời cơn mưa bệnh hoạn
Suy
tư chuyện đời thế gian
Lắm
hung tàn ít phúc lành khổ thay
Đồng
hương mình nghèo khó phiêu
bạt nơi xa
Mong
sao quê hương an bình
Thuở
xưa mình giàu lắm thay
Nay
mất mác nhiều của cải người xưa còn đâu?
Vững
bền đôi chân em ơi đừng trượt ngã
Vững bền ý chí mình được phúc lành
Như
núi Chabang đứng vững ngại chi
dông tố
Cố
gắng nhé phước lành hiện lên trước tháp cổ
Mùa
đông ôi sao mong có ngày tươi đẹp
Anh
em tụ hội cùng một niềm vui.
Phần
2: Thơ tự do
Binguk gep yut
Thei
yam tapa pacei krân
Mbaok
mata hadah hadai
Takai
yam lidia
Aia
ribaong jangaih thei yam tapa
Binguk
trun ribaong
Haluei
di aia
Ribaong
dalam bak hatai tian
Aia
ribaong nduec tal halei
Aia
nduec tamâ kraong tamâ tathik
Pandiak
sang trun
Chang
hamiét nyâ ka pacei krân
Binguk
adei di tatua aia ribaong
Pacei
takrâ tanyi
Klaoh
hatai tian
Adei
yam tapa tatua
Binguk
trun aia
Aia
ba binguk gep yut nao halei?
bóng người tình
(cảm
tác từ mương Nhật)
chàng
ngắm ai bước ngang
khuôn
mặt diễm lệ
dáng
thư thả
nước
mương trong, ai bước ngang?
soi
bóng theo dòng
in
bóng mặt nước
dòng
mương sâu chở tình
dòng
nước đi tới đâu?
nước
trôi vào sông, biển
nắng
rọi xuống
chiếu
hoài nhé cho chàng suy tư
bóng
em bên cầu mương
chàng
muốn hỏi
nôn
nao
em
bước qua cầu
soi
bóng mặt nước
nước
in bóng em trôi đâu?
hatai
hatai
ranam gep yut siam bianai
hatai
ranam gep yut siam hareh
mâyut
o ligaih
hatai
pandik
hatai
gep yut habar si thau
hatai
urang urang thau
hatai
drei oh thau sibar
trái tim
trái
tim thiết tha
người
yêu xinh đẹp
trái
tim thiết tha với người yêu xinh đẹp
tình
không phẳng lì
lòng
đau đớn
trái
tim người đang yêu, sao hiểu?
lòng
người, người hiểu
lòng
ta, hiểu sao?
hatai di harek
takai
yam di hajan cuah klik
bal
ni hajan ralo harek tamuh glaong
jalan
ndap harek tamuh dua gah
harek
glaong baoh bingu yau tangi padai
paik
tangi harek caik nâm krung wey pacei
plah
di mbuk gep yut
caik
hatai di mblang harek
mbuk
adei paoh di tangi harek
mbuk
adei paoh tuei angin
hatai
urang likei paoh bingi di tada.
trái tim trên ngọn cỏ
chân
bước giữa đường cát mịn
mùa
này mưa nhiều cỏ vươn cao
con
đường phẳng cỏ mọc hai bên
như
lúa ngoài đồng, ngọn cỏ cao nở bông
hái
lấy vài bông làm kỷ niệm nhé chàng
cài
lên tóc người yêu
trái
tim để dấu trên cỏ
mái
tóc em rung theo bông cỏ
mái
tóc em rung theo ngọn gió
trái
tim chàng đập ngọt ngào.
apan tangin
plak
tangin canuw atah
plak
tangin patih mbong
plak
tangin apan khan bai
plak
tangin apan harak
plak
tangin caik di tada
tada
wil gep yut
tada
tambok gep yut
plak
tangin cang tal lakhah
plak
tangin apan plak tangin
nắm tay
bàn
tay ngón dài
bàn
tay ngón trắng
bàn
tay cầm miếng vải
bàn
tay đưa tin
bàn
tay chấp lên ngực
cô
gái ngực tròn
ngực
nở tròn
bàn
tay đợi hôn lễ
bàn
tay nắm lấy bàn tay.
sap danây
sap
thei danây di ralong
hala
pah par jawing
hala
pah angin yuk
hala
pah nao par nao halei
hala
pah papaok panuec lakei
hala
pah par bital kamei
gep
yut di halei
tok
sap biai urang likei
tok
panuec ranam dom harei.
giọng vang
giọng
ai vang giữa rừng thưa
lá
khô cuốn xoáy
gió
cuốn lá khô
lá
khô bay tới đâu?
lá
khô gói giọng chàng
lá
khô gửi tới em
em
nơi đâu?
hãy
nghe giọng chàng
nghe
lấy lời chàng bao ngày.
nâm krung sap daoh
kadha
gep yut daoh
hatai
tian ranam
phun
hapak cak hala
phun
hapak hala mada
phun
hapak kalep hala
papaok
sap daoh payua
papaok
hatai ranam payua
payua
tal urang likei
khik
nâm krung gep yut.
ký ức giọng ca
bài
ca em hát
trái
tim ngọt ngào
cây
cối nẩy chồi
cây
nẩy lá non
cây
uốn lá
gói
lấy giọng ca, gửi
gói
lấy tình yêu, gửi
trao
cho chàng
giữ
lại mối tình.
hala kanyik
dhan
phun njer
njer
trun haluk
dhan
phun ka-um kuk
kuk
trun haluk
hala
kanyik
laik
trun di agha.
lá vàng
cành
cây nghiêng
nghiêng
xuống đất
cành
cây cong xuống
cong
xuống đất
lá
vàng
rơi
vào gốc rễ.
caor cuah
angin
jawing
o
thei yam tapa
o
thei juak takai
caor
cuah pahuai tian
gep
yut nao tapa
caor
cuah daoh
daoh
kadha thei mai
asar
cuah papaoh
papaoh
di aw adei
yau
ginang ataong.
bãi cát
gió
xoáy
em
không bước ngang
em
không dẫm chân
bãi
cát rầu rĩ
em
đi ngang
bãi
cát hát
hát khúc thei mai
bãi
cát vỗ
vỗ
lên áo em.
như
điệu trống ginăng.
daoh di caor cuah
caor
cuah buei
kadait
saranai urang yuk
kadait
mânyi di caor cuah
ginang
urang paoh
ra
daoh tuei angin
angin
jawing
asar
cuah papaoh di ginang
aw
ra daoh papaoh
papaoh
tuei ginang
kadha
daoh anit ranam.
hát trên bãi cát
bãi
cát vui
kèn
saranai, nhạc công
tiếng
kèn trên bãi cát
trống
vỗ
ca
sĩ cất giọng theo gió
gió
xoáy
hạt
cát vỗ lên trống ginăng
áo
ca sĩ vỗ
vỗ
theo trống ginăng
khúc
ca thiết tha.
hala pah di caor cuah
hala
pah par
par
tuei angin
hala
pah kalep
kalep
di caor cuah
hala
pah jawing
jawing
di caor cuah
hala
pah mânyi
asar
cuah papaoh
hala
pah daoh.
lá khô trên bãi cát
lá
khô bay
bay
theo gió
lá
khô cuộn
cuộn
trên bãi cát
lá
khô xoáy
xoáy
trên bãi cát
lá
khô xào xạc
hạt
cát vỗ
lá
khô hát.
ginang ataong
ginang
pok sap daoh
tuei
urang paoh
banah
halei caik ka mâyut
banah
halei caik ka yang
sap
danây buel paran
paran
daoh ginang ataong
|
daoh
tamia
abih
drei
ka
khaol dam dara cheh buei
ka
nâm krung gep yut
ka
war abih laka pandik di rai.
kadait saranai
kadait
mânyi
sap
mânyi ew yang
sap
mânyi di adat rija
sap
mânyi tuei mâyut
sap
mânyi nâm krung dam dara
sap
mânyi ka adei tamia
tamia
cheh buei
war
abih pandik pandua.
kèn
saranai.
kèn
vang
tiếng
vang gọi yang
tiếng
vang trên lễ rija
tiếng
vang gọi tình
tiếng
vang kỷ niệm lứa đôi
tiếng
vang cho em múa
múa
thỏa thích
quên
hết nỗi đau.
hala pah di craoh thu
hala
thu
hala
kanyik
hala
pah kalep
hala
pah ndang
hala
pah gruak
hala
pah ndih di haluk
hala
pah ndih di craoh
craoh
thu
hala
pah jawing tamâ bak
kanyik
sa bar.
lá khô bên suối khô
lá
khô
lá
vàng
lá
khô cuộn
lá
khô ngửa
lá
khô úp
lá
khô nằm với đất
lá
khô nằm bên suối
suối
khô
lá khô
xoáy vào
vàng
một màu.
mânyim khan bai
canuw
angin atah
wil
wil
apan
mrai manyim khan bai
craok
prân yawa di jalan mrai
jalan
mrai halei ba suan adei?
jalan
mrai halei ba suan dunya
bingu
khan bai hu prân yawa
ba
panuec adei payua
urang
kamei klaoh hatai
|
klaoh
hatai di jalan mrai.
glang mata
angin
yuk li-an
hala
phun mâgei
urang
lakei gawang tangin
hatai
gep yut papaoh
hala
pah jawing
harek
glaong mâgei tuei hatai
papaoh
di tada
mata
glang mata.
ngắm nhìn đôi mắt
gió
thổi lạnh
cây
lá rung
chàng
trai xòe rộng tay
trái
tim người tình rung
lá
khô xoáy
ngọn
cỏ cao rung theo
trái
tim rung trên ngực
đôi
mắt ngắm nhìn đôi mắt.
bingun aia di craoh
craoh
dhaong thu balan bhang
pandiak
praong
gep
yut kuah bingun aia
aia
hep patuh di mbaok
aia
hep laik di cuah
kuah
bingun bidalam
aia
tamuh adei manei mat
kacah
pandiak di balan bhang.
giếng nước bên suối
suối
trũng khô
mùa
khô nắng to
người
tình đào giếng nước
mồ
hôi toát trên mặt
mồ
hôi rơi xuống cát
đào
giếng cho sâu
nước
chảy lên
em
tắm mình mát mẻ
tan
nắng mùa khô.
thek mbek di mâdin
pandik
akaok
mâdin
ron
nao
pak halei gindang
takrâ
sa danaok mâjua linguei
sanâng
sa drei
urang
mâyut pandik akaok
dunya
o ligaih
mâyut
o ranam.
lang thang trên phố
nhức
nhối
phố
ồn ào
đi
đâu để yên lặng?
mong
tìm chốn hoang
suy
tư một mình
người tình đau đầu
cuộc
đời bất an
cuộc
tình không phẳng lì.
glang gep yut
gep
yut yam nao
pacei
glang likuk
phun
hapak gindang
mata
maong yau mata dang
takai
lidia
jalan
atah yau jalan kajaik
glang
likuk sa birok
anai
dandep di jalan.
ngắm người tình
người
tình bước ngang
chàng
ngắm theo
cây
lá im lặng
mắt
ngắm như bất động
em
bước đi không gian in đậm
bước
chân thư thả
đường
dài như co ngắn
ngắm
phía sau một hồi
em
khuất trên đường.
takai lidia
adei
yam drah
likei
glang atah adei yau dang
glang
likuk adei o thau
mata
gindang
likei
yam nao
mata
o mâgei
adei
nao drah
likei
o yam tuei
mata
glang di atah.
bước chân thư thả
em
bước nhanh
chàng
ngắm phía xa em in đậm
ngắm
phía sau mà em chẳng biết
mắt
lặng yên
chàng
bước đi
mắt
đứng yên
em
đi nhanh
chàng
không thể bước theo
mắt
ngắm từ xa.
balan bhang 1
hamu
thu
anrang
klaih
tanâh
talah ha pabah hueng
angin
jawing
anrang
par
dhul
par
jawing
gawang tagok glaong
palei
pahuai.
mùa khô 1
đồng
ruộng khô
rơm
lúa đứt đoạn
đất
nứt nẻ
vết
nứt hở ra
gió
xoáy
rơm
rạ cuốn
bụi
cuốn
xoáy
lên cao một đống
quê
hương rầu rĩ.
balan bhang 2
tanâh
bambu
pandiak
praong
craoh
thu
cuah
pandiak yau batau
mata
mblak o truh
phun
mâgei
patuh
aia hep gep mâyut hawing.
mùa khô 2
đất
phơi bày
nắng
to
suối
khô
cát
nóng như đá
mắt
không nhìn nổi
cây
cối nghiêng
toát
mồ hôi người tình
chóng mặt.
balan bhang 3
cek
bambu di pandiak
phun
druh hala
dhan
thu hala o cak
hala
pah jawing tamâ craoh
tambok
thu craoh dhaong mat
gep
yut kuah bingun aia mat.
mùa khô 3
núi
phơi giữa nắng
cây
cối rụng lá
cành
khô lá không nảy
lá
khô xoáy vào suối
mô
đất cao khô còn suối lại mát
người tình đào giếng nước.
sanâng sa drei
ralong
mâjua linguei
harek
tamuh glaong
ciim
daoh athur mânyi
craoh
aia danây
cuah
klik carah kapal
phun
glai haluei di ralong
gep
yut sanâng sa drei.
nghĩ một mình
rừng
thưa vắng lặng
cỏ
mọc lên cao
chim
muông hót kêu
dòng
suối chảy vang
cát
mịn san phẳng táp
rừng
thưa phủ bóng
tình
nhân ngẫm nghĩ một mình.
jalan mâjua
phun
hapak mâgei
phun
hapak yau njér
jalan
o ndap
gep
yut yam takai
mata
o maong
jalan
mâjua linguei o thei nao
takai
yam akaok sanâng bal
hala
phun druh
|
juak
takai gaok luk
takatuak
di jalan mâjua.
sanâng bal
tagok
sa drei o thei biai
sanâng
caglaoh makaik
makaik
di drei
makaik
di urang crih
tok
sanâng o tabiak hagait
hawing
|
jalan
mâyut oh bak bar
alah
lo hatai ranam oh bak bar
likei
caglaoh pandik akaok
nduec
tabiak jalan mâdin mâjua
thek
mbek di bram guh
aia
kakuer laik li-a
takai
yam glaih
patuh
aia hep
lingik
li-an caglaoh aia hep.
kadha adaoh ranam
ew
gep yut taom gilac
gep
yut nao atah o gaok
urang
likei dam hatai ranam habar si gaok
gep
yut nao atah lo
urang
likei dam ranam liwik o khing biai
kadha
adaoh payua hatai ranam
ngap
habar gep yut thau
likei
dam daoh
phling
mânyi padruai
phun
hapak gindang hala
palei
pala padrut
ew
gep yut taom gilac
habar
adei nao atah
oh
caik hatai gilac palei
pacei
o thau ngap habar
kadha
adaoh padrut padruai
daoh
panuec ranam
sap
adaoh lihik druai
padam
tuei mâyut.
khúc tình ca
lời hát tỏ tình
vẫy
gọi người tình trở về
người
tình đã xa không thể gặp
trái
tim chàng tha thiết, làm sao đây?
em
đi rất xa
chàng
tha thiết yêu, đã lâu không thể ngỏ
khúc
tình ca trao gửi trái tim
làm
sao em thấu hiểu?
chàng
trai hát
khúc
nhạc buồn
cây
lá bất động
làng
quê buồn
chàng
không biết làm sao
khúc
tình ca động lòng
lời
hát tha thiết
giọng
ca mất buồn
tắt
theo cuộc tình.
balan bhang 4
aia
harei tagok pachang di craoh
balan
bhang pandiak praong
craoh
aia padei nduec
gep
yut kuah bingun
aia
harei nao krâh lingik
aia
harei tamuh di bingun craoh
pachang
tagok krân bijip mbaok mei.
mùa khô 4
mặt
trời lên
chiếu
bên suối
mùa
khô nắng to
suối
ngừng chảy
em
đào giếng
mặt
trời lên đỉnh
mặt
trời mọc giữa lòng giếng
chiếu
lên khuôn mặt người tình xinh đẹp.
mâyut padruai
urang
likei dam klaoh hatai mâyut
baoh
hatai papaoh bisamar
|
ranam
mâyut o khin biai
adei
ley adei siam binai
adei
o thau hatai saai
urang
likei caglaoh paraot
mâyut
o ligaih
thek
mbek di mâdin
hatai
tok di palei
uni
calah di nâgar crih
yau
urang o thau hagait
akaok
tok sanâng bal
takai
tok thek mbek di jalan
su-on
gep yut di palei.
hajan
hajan
katuh
lingik
biak li-an
takai
thek mbek di jalan
yam
khing bidrah
hatai
paoh o sumu
tangin
li-an ruh
o hu
danaok ndap
mata
sup di hajan.
mưa
cơn
mưa đổ
trời
lạnh ngắt
bước
chân lang bạt
bước
đi vội vã
trái
tim đập chẳng kịp
tay
lạnh run
không
nơi trú
mắt
tối mù bên đường.
gep yut tamia
tangin
apan tadik
dai
wil
talei
bak di ka-ing gawang rup
talei
bak bhong cambuai bhong
talei
bak ikak gawang tada
tada
gep yut wil
hatai
papaoh tuei sap ginang
tada
gep yut tambok.
người tình múa
bàn
tay nắm lấy quạt
xoay
tròn
talei
bak[7] thắt
lưng quấn người
talei
bak đỏ và môi em đỏ
talei
bak quấn xoay ngực
lồng
ngực cô gái tròn
trái
tim đập theo điệu ginăng
lồng
ngực người tình nở tròn.
pandiak pandaw
balan
li-an takrâ pandiak lo
aia
harei di pagé biak bhong
tanrak
pachang trun dunya
mblang
tanran harek mâda hala bhong
phun
hapak kalep hala bhong
hala
phun papaok pandiak biak pandaw
yau
dua urang mâyut dalam tangin gep.
nắng ấm
khao
khát nắng ấm mùa đông
mặt
trời ban mai ửng đỏ
chiếu
rọi thế gian
cỏ
non ửng hồng trên mặt đất phẳng
cây
cuộn lá đỏ
lá
cây gói lấy nắng ấm
như cặp
tình nhân tay trong tay.
hadah mbrang
phun
amil hala jaw séh mâlang
pandiak
tanrak pachang trun dunya
wang
dar palei cek riya
taphia
ye aia tathik ndua aia harei tagok
gruk
thei thei ngap yap urang
palei
pala cheh buei di pagé.
ban mai
me
xanh xanh tươi
ánh
nắng rọi xuống đời
bao
quanh là dãy núi cao
biển
nâng mặt trời lên[8]
việc
ai nấy làm tấp nập
xóm
làng nhộn nhịp lúc ban mai.
amâ
araong
anâk praong amâ trun prân yawa
anâk
gila bataok amâ ralo harei pahuai
likei
praong paje patih kala amâ dom gruk tani
dunya
rambi rambah anâk pang panuec amâ
duah
gruk duah jién padai araong hadiip anâk hâ
kakal
amâ khik thraong gep tian
mânga
gihlau asar lihik gambak khaol dam dara
amâ
taha lo paje
mukkei
dah tambang sunit ginreh
gep
tian pambuak jak karak
canâk
rah rai pajaih gihlau asar gheh biak
rambi
rambah yam tapa bi hajieng
mukkei
hâ canâk darah gihlau asar tabiak hajieng
hâ
mârat magru ilimo nâgar mâda ginup pakan
mârai
khik mângawom
khik
buel paran.
cha
nuôi
con lớn lên cha đã già yếu
con
dại khờ cha nghĩ nhiều bao ngày lo lắng
con
lớn rồi thay cha việc đây
đời
gian khổ, con hãy nghe lấy lời cha
tìm
nghề kiếm việc nuôi vợ con
theo
cha giữ lấy dòng tộc
dòng
trầm hương còn mất cậy nhờ tuổi trẻ
cha
già lắm rồi
tổ
tiên vinh quang giỏi giang
dòng
tộc kế thừa tinh túy
truyền
thống bao đời dòng trầm hương giỏi lắm
gian
truân trải qua cho được
tổ
tiên gây dựng dòng trầm
con
nhớ học văn hóa dân tộc giàu có
mang
về giữ dòng tộc
giữ
lấy dân tộc.
balan bhang 5
harek
glaong thu di balan pandiak
gar
atah glaong tapak
ciim
ngap sruh mabaoh di harek
sruh
o hagait cang thir
ra
yam nao gan ciim takatuak par
ciim
o hu libik si daok
duissak
lo ciim ley
kau
o mâk hâ.
mùa khô 5
đồng
cỏ cao giữa mùa khô
ngọn
cỏ cao trơ cành
chim
làm tổ đẻ trứng
tổ
chim chẳng còn gì che kín
ta
đi ngang chim giật mình bay
chim
không còn nơi ở
tội
lắm chim ơi
ta
không bắt mi đâu.
|
pandiak praong angin jawing
mblang harek glaong kapal
thu
ciim wak daok mabaoh di sruh
apuei pak halei ghueh mai
mbang harek
matai ciim ye urang ley
urang ley padam apuei bidrah
angin jawing praong o thei
padam sumu
apuei ralan praong biak
praong
ciim wak luai suan sa birok
klak rup di apuei.
mùa khô 6
nắng
to gió cuốn
đồng
cỏ khô cao dày
chim
wak[9] đẻ
trứng ở tổ
ngọn
lửa đâu nổi lên
thiêu
đồng cỏ
chết
chim thôi người ơi
người ơi dập tắt ngọn lửa
gió
cuốn mạnh chẳng ai dập lửa kịp
lửa
lan rộng thật rộng
chim
wak giãy giũa một hồi
bỏ
thân lửa thiêu.
GIỚI
THIỆU CÁC TÁC PHẨM CỦA SRI SAMRI
Sri
Samri, còn có bút danh khác là Sri Thraoh, tên khai sinh là Kiều Dung, sinh năm
1989, người Chăm ở làng Văn Lâm (Palei Ram), tỉnh Ninh Thuận.
- Cử
nhân ngành Nhân học (Anthropology) trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân
văn Tp. HCM.
-
Các tác phẩm của tác giả:
I.
Thơ tiếng Chăm
- Chà
Bang, 2015
- Tathik, 2015
- Tathik, 2015
- Klaoh
hatai, 2018
II.
Thơ tiếng Việt
Xứ sở của ta, 2016
II.
Công trình nghiên cứu khoa học
- Sự biến đổi tổ chức cộng đồng người Stiêng (2013)
- Sự hình thành tôn giáo Bàni (2018)
- Sự hình thành tôn giáo Bàni (2018)
III. Lý luận chính trị
Chủ nghĩa ly khai xét lại (2018)
Địa
chỉ liên hệ: KIỀU DUNG
Văn
Lâm 3, Phước Nam, Thuận Nam, Ninh Thuận
Email:
Srithraoh@gmail.com
[3] Brem guh là khoảng thời gian từ 3h - 5h sáng. Tiếng Việt
không có từ nào chỉ khoảng thời gian này nên tác giả
tạm
dịch
là “mờ sáng”. Từ điển G. Moussay cũng chỉ
dịch
là “mờ sáng”.
[4] Nghi thức thờ tổ tiên qua trầu cau vào
tháng Ramawan. Các cô gái thường
mang trầu cau để mời tổ tiên tại Thánh Đường.
Nhận xét
Đăng nhận xét